Kun je van weggegooid eten een volwaardige driegangenmaaltijd op tafel zetten voor 25 man? Marie Claire redacteur Jonna gaat de uitdaging aan.
Ik buk me en graai in de vuilniszak. Eerst wat verpakkingspapier, een rotte tomaat, maar helemaal onderin OMG! OMG! glanst een blauw plastic tasje gevuld met witte puntjes.
Hi, ik ben Jonna ter Veer en ik ben een graaier.
Niet in de Rijkman-Groenink-zin van het woord, maar werkelijk letterlijk. Een graaier naar weggegooid eten. Ik voel me tof, cool, on top of the world (en vooruit, een klein beetje vies). Ik ben in de Utrechtse Kanaalstraat waar ik naar bruikbare hapjes zoek tussen kratten en zakken die toko-eigenaren vanmorgen op de stoep hebben gezet. Waarom? Nou.
NEWS FLASH. Ik ben een week lang bezig om zo bewust en duurzaam mogelijk te eten. Dat komt zo: 2014 is uitgeroepen tot het jaar tegen voedselverspilling. (En bijna voorbij, dus ik moet opschieten.) De consument (jij en ik) zijn verantwoordelijk voor het weggooien van 42 procent van goed bruikbaar eten. Dat maakt ons BY FAR de grootste voedselverspillers. Door bewuster te leven kun je ook nog eens 400 euro per huishouden per jaar besparen. Das niet mis toch?
Voor Marie Claire schrijf ik hier een verhaal over. Mijn missie: ik mag deze week niets weggooien en eet het liefst ook gratis, want dat maakt je creatief. Vandaag ben ik aangehaakt bij Marthe en Elizabet van Over Vers. Zij organiseren elke maand driegangendiners voor zon 25 personen, bereid van eten dat anders zou zijn weggegooid.
Wauw kijk, een pompoen, roept Elizabet, de chefkok. Ik zie vooral een giga schimmelplek. Nee joh, die snijden we eraf. Kun je prima eten, antwoordt ze met volle overtuiging. Het brood dat ik zojuist vond had ik in mijn eigen huishouden weg gekieperd, want: te oud. Maken we toast van! roept Elizabet. Een krat vol vochtarme citrusvruchten met butsen en deukjes. Gaan we niet doen toch? Maar weer is Elizabet optimistisch: Lekker voor in de salade.
Haar enthousiasme werkt aanstekelijk. Na een klein half uur zie ik geen oud voedsel meer, maar vooral: bruikbaar voedsel. En dat maakt meer dan hitsig, want hallooo, wat halen we veel op. Eerst in de Kanaalstraat bij winkeliers zelf en op de stoep, later in de Bilderdijkstraat bij natuurvoedingswinkel Estafette en de visboer.
In de werfkelders stallen we na een kleine twee uur roven onze buit uit. Ik geloof mijn ogen niet. Zou dit prachtige eten echt allemaal zijn weggegooid? Ik voel me Megamindy die al die arme groenten en vruchten van een kille dood heeft gered.
Chefkok Elizabet likt haar lippen. Dit is haar leukste moment van de dag, want wat gaat ze koken? Ikzelf heb geen idee: 
schorseneren en zure haring, wat maak je daar in godsnaam van? Een voorgerechtje, roept ze uit, en haar ogen glimmen.
Als participerend journalist word ik aan het snijden gezet. Een pompoenteler van de biologische markt heeft mismaakte pompoenen gedoneerd, lees: met een klein vochtplekje op de schil. Mijn koksmes glijdt door prachtig stevig oranje vlees dat zo meteen in de oven zal garen. Waarom mensen (waartoe ik ook behoorde) altijd voor het meest perfecte exemplaar gaan is me nu een raadsel. Een beetje imperfect is nog steeds perfect eetbaar.
Nu het brood in stukjes hakken. Het is kruimelig en lastig op de ovenplaat te leggen. Maar ja, ik heb de antiwaste vibe te pakken en denk: wat op de grond komt leg ik gewoon terug, niemand die het ziet en de bacteriën gaan heus wel dood bij 160 graden.
Ondertussen gooit Elizabet alle over-de-datum sojamelk, koemelk, perzikyoghurt en roomyoghurt waar ze eerst de schimmel vanaf schraapt (yak!) in de blender met overrijpe bananen erbij. Voor de ehm
(denkt na) crèma banana catalana!
De keuken ruikt na drie uur verrukkelijk, de tafel is nou niet helemaal leeg. Er ligt nog eten. De groente en fruitwezen die achterblijven neemt de keukenbrigade na afloop mee hoor, stelt Marthe me gerust.
Om zes uur komen de gasten en ook ik mag aanschuiven. Het publiek bestaat voornamelijk uit witte hoogopgeleide bewust-in-het-leven-staande twentysomethings. Ik beschouw iedereen als helden, omdat ze voor 15 euro komen eten wat anders in de prullenbak was beland.
De zure haring (over de datum, maar nog zeker 10 jaar houdbaar aldus Elizabet) met gekarameliseerde schorseneren is een hit. Ook de pasta (over de datum, maar nog zeker twintig jaar houdbaar) met verse tomatensaus, spitskool en druivenpitpoempoentapenade blijkt smullen. Ik ben iets minder enthousiast over de crèma banana catalana, maar toch lik ik mijn bordje schoon, want weggooien is zonde, zelfs als het om eten gaat dat al eens is weggegooid.
Als ik terugga naar Amsterdam (met de trein = duurzaam) heb ik geen gistende borrelende buik, maar wel een grote smile. Ik verzin alvast hoe ik zelf zon gratis diner voor mijn vrienden kan organiseren binnenkort.
Ook aanschuiven? Check de website van OverVers.
Fotografie portret: Daniëlle Lambinon
