Ayaan Hirsi Ali: “Ik hoef niet altíjd te vechten”

Als geen ander weet Ayaan Hirsi Ali hoe een leven zonder vrijheid eruitziet. Daarom geeft zij ons ook de meest wijze levenslessen.

In ons jubileumnummer een giga interview-special.

Als geen ander weet Ayaan Hirsi Ali hoe een leven zonder vrijheid eruitziet. Count your blessings, is een van haar levenslessen. Maar let op: “Er liggen gevaren op de loer, en westerse vrouwen hebben veel te verliezen.”

Wees dankbaar dat je in vrijheid leeft
“Ik kwam niet in een wankel bootje naar Nederland, zoals zo veel mensen nu, maar ik herinner me nog heel goed de drang om me niet neer te leggen bij het door mijn vader gearrangeerde huwelijk en om in Duitsland in die trein te gaan zitten die me zou wegvoeren van mijn familie. Ik besloot om asiel aan te vragen in Nederland, zonder te weten wat er dan verder zou gebeuren. Ik was pas 22 en leefde bij de dag. Het leven in Nederland bleek fascinerend te zijn. In 2006 kon ik me de luxe permitteren om te kiezen waar ik wilde wonen en welk werk ik wilde doen. Ik vertrok naar Amerika.
Nog iedere dag besef ik hoe bijzonder het is om in vrijheid te leven. Natuurlijk, ik word bewaakt, maar ik bedoel ook in geestelijke vrijheid. Ik ben dankbaar voor het leven dat ik leid. Dan vraag je je al snel af: wie ben ik daar dankbaar voor? Sommige mensen denken dan aan een god, maar met iemand die onbewijsbaar en onzichtbaar is, kan ik niet zo veel. Ik dank liever mijn medemensen die strijd leveren of hebben geleverd, waardoor ik nu in vrijheid kan leven en denken. Wat moeten we zonder individuen die hun best doen om van deze wereld een betere plek te maken? Dat werken aan een betere wereld hoeft niet per se op een heel hoog niveau te gebeuren: aardig zijn tegen je buurman is wat mij betreft ook goed. Zeker nu we in een tijd leven waarin ideologieën hun aanhangers een fantastisch leven beloven, dat helaas alleen via inhumaan geweld te bereiken is.”

Onderschat de ?geluksfactor niet
“Het belang van geluk in het leven kan niet overschat worden. Mijn zusje Haweya is jong gestorven. Net als mijn moeder probeerde zij alles te controleren – dat lukte niet. Ze liep weg van haar problemen, net als mijn vader – dat mislukte ook. Daarna kreeg ze last van psychoses. Haar ziekte had een genetische component: psychische ziekten komen vaker in onze familie voor. Ik heb het geluk dat ik dat gen niet heb. Ik heb me lang schuldig gevoeld over wat er met mijn zusje is gebeurd. Ik had toen het allemaal begon, eerder moeten inzien wat er aan de hand was. Ik had moeten ingrijpen. Ik had haar moeten redden, kortom, maar ik had gefaald. En nu was ze dood.
Inmiddels weet ik dat ik haar niet had kunnen redden. Weer: je leert door het leven, door je ervaringen. Niet door over het leven te lezen of erover na te denken. Twintig jaar geleden wist ik heus wel dat het niet mijn schuld was dat Haweya ziek werd. Maar toch bleef ik me schuldig voelen. Het is pas sinds kort dat ik ook voel dat ik haar dood echt niet had kunnen voorkomen. Ik kwel mezelf niet meer met dat schuldgevoel. Ik heb gedaan wat ik kon en hoef me niet te schamen voor mijn geluk.”

Wees flexibel, dan ?krijg je wat je wilt
“Ik heb in mijn leven in veel verschillende landen en culturen gewoond. Dat heeft me flexibel gemaakt. Omdat ik nu heel goed weet dat de wereld niet om mij draait, kan ik me gemakkelijk aanpassen. Hoe vaker je je moet aanpassen, hoe beter je het kunt. Het is een soort spier die je traint en die steeds sterker wordt. Nu vind ik veranderingen leuk. Het gevolg van zo veel emigraties en verhuizingen is dat ik heel goed weet wat ik wil én hoe ik dat door flexibel te zijn en goed te anticiperen voor elkaar kan krijgen, zonder andere mensen daarbij op de tenen te trappen.”

Heeft Ayaan Hirsi Ali jou ook geïnspireerd? Al haar levenslessen lees je in het jubileumnummer

Ook Olcay Gulsen gaf antwoord op onze (persoonlijke) vragen >

Beeld: Hollandse Hoogte.

Laatste nieuws